Απο το ιστολογιο του Dr Moshe
"Ο γλωσσικός χρόνος δεν χαρακτηρίζεται από αυστηρή γραμμικότητα·"
Αν δεν εχει αυστηρη γραμμικοτητα, δηλαδη αν δεν ειναι linear τοτε θα πρεπει να ειναι η να ειναι ταυτοχρονα η εκ περιτροπης, nonlinear, δηλαδη μη γραμμικο η μη γραμμικοτητα. Με αλλα λογια exponential, η λογαριθμικη. Τωρα αυτα καθοριζουν τον γλωσσικο χρονο, δηλαδη το περασμα του χρονου που αντικειμενο του εχει τις μεταλαξεις των λεξεων. Απο που ξεκινησαν και που εφθασαν, απο πια σταδια περασαν, και ποσος χρονος περασε απο το ενα μεταλακτικο σταδιο στο αλλο, η απο την αρχικη μορφη μεχρι την τελικη. Αυτο το περασμα του χρονου απο την μια μορφη στην αλλη δεν χαρακτηριζεται απο γραμμικη αυστηροτητα, η αλλοιως η με αλλα λογια μη-γραμμικοτητα η λογαριθμικη αναπτυξη, του γλωσσικου χρονου να μην το ξεχναμε.
Εστω, το πηγαινεις απο εδω to φερνεις απο εκει. Οι σκεψεις μου αναζητουν διεξοδο. Ας τις αρχισουμε. Μη-γραμμικοτητα ειναι ενα χαρακτηριστικο που παρατηρηται σε χαοτικες εξελιξεις. Τι σχεση μπορει να εχει το χαος με τις σημασιολογικες μεταβολες των λεξεων? Οτι απο την μια μερα στην αλλη, που λεει ο λογος, μια λεξη αποκτα μια διαφορετικη σημασια. Μπορει για χρονια, να λιμναζει σε ενα σταδιο, πολυ βραδυς γλωσσικος χρονος, και ξαφνικα οργασμος.
Αποκτα μεσα σε λιγο χρονικο διαστημα μια νεα σημασια. Δια μεσου μιας ευαισθητης εξαρτησης σε συγκεκριμενες συνθηκες. Συνθηκες που επιδρουν στην σημασιολογικη διαδικασια.
Τετοιου ειδους συνθηκες χαρακτηριζονται ως αρχικες στην θεωρια του χαους. Ποιες μπορει να ειναι αυτες οι συνθηκες στην περιπτωση των σημασιολογικων μεταλαξεων των λεξεων? Απο την μια μερια ειναι η αναγκη επικοινωνιας, απο την αλλη οι συναλλαγες μεταξυ των ανθρωπων, και κυρια ετσι οπως αυτες διαμορφωνονται απο καινοτομιες που εισαγονται. Αν η καινοτομια εξυπηρετει καιριες αναγκες των συναλλασομενων, αυτο εχει σαν συνεπεια την ευρυα εξαπλωση της καινοτομιας και σαν επακολουθο αλλαζουν οι τροποι διεκπαιρεωσης των συναλλαγων. Δημιουργει πιεσεις στην επικοινωνια μεταξυ των συνναλλασομενων. Αναζητουνται νεοι οροι επικοινωνιας μεσω πειραματισμων με τις λεξεις.
Στο μυαλο μου φανταζομαι τους πειραματισμους με τις λεξεις ως αυθορμητες πραξεις μεμονομενων ατομων. Κατι σαν αυτο που ο Dr Moshe αναφερει στην αναρτηση του παραγραφο,
"Η γραμματικοποίηση ενός όρου επηρεάζει τόσο δραστικά τη λεξική σημασία του, επειδή μεταβάλλει τον λειτουργικό ρόλο και συρρικνώνει το σημασιολογικό πεδίο του. Ως αποτέλεσμα, η λέξη χάνει μέρος τού φορτίου της, διότι ενσωματώνει τώρα λειτουργίες που προηγουμένως επιτελούνταν από στοιχεία τού συντακτικού περιβάλλοντος ή υπονοούνταν από τη συνομιλία. Η προσαρμογή αυτή αποκαλείται υποκειμενοποίηση [subjectification], επειδή είναι προσανατολισμένη στην οπτική γωνία τού ομιλητή και φέρει την ευθύνη για τη σταδιακή άμβλυνση της σημασίας."
Την προσαρμογη της σημασιας των λεξεων απο την οπτικη γωνια μεμονομενων ατομων, την υποκειμενοποιηση. Αυτες οι αυθορμητες πραξεις μπορει να ειναι σπανιες, αλλα αν, οπως στην περιπτωση μιας διαδεδομενης καινοτομιας, επαναλαμβανονται αμετρητες φορες, αυξανει την πιθανοτητα αναδειξης νεων λεξεων η επιταχυνει ενδιαμεσα σταδια αλλων λεξεων και συναμα μειωνει τον γλωσσικο χρονο. Η χρηση της πλαστιγγας ειναι μια τετοια
καινοτομια οπως ειναι στην σημερινη μας εποχη ο υπολογιστης.
Αναρωτιεμαι. Στεκουν αυτα? Μπορει να εχει καποια σχεση με την γλωσσολογια? Μπορει να
χρησιμοποιηθουν? Σαν εργαλειο?
2 σχόλια:
Αγαπητέ μου, σας ευχαριστώ θερμά που είχατε την καλοσύνη να μελετήσετε το κείμενό μου. Ακόμη περισσότερο χαίρομαι επειδή στάθηκε αφορμή να διατυπώσετε τόσο εύστοχες σκέψεις για τον γλωσσικό χρόνο, που τόσο μας έχει ταλανίσει.
Διάφοροι γλωσσολόγοι προσπάθησαν στο παρελθόν να περιγράψουν τη γλωσσική αλλαγή μέσω μαθηματικών τύπων ή συναρτήσεων (π.χ. στον κλάδο τής λεξικοστατιστικής), αλλά διαπιστώθηκε ότι αυτές οι σχέσεις επαληθεύονταν μόνον όταν ξέραμε ήδη την απάντηση: δεν είχαν προβλεψιμότητα. Έχει ακόμη διατυπωθεί η άποψη ότι ο γλωσσικός χρόνος κινείται σε σιγμοειδή καμπύλη (αργός - ταχύς - αργός) και αντιλαμβανόμαστε την αλλαγή μόνο αφού έχει επιταχυνθεί: και πάλι, δεν ξέρουμε τίποτε για αλλαγές που δεν έφτασαν μέχρις αυτού του σημείου.
Αν οι παρατηρήσεις αυτές ισχύουν για μεταβολές πεπερασμένης φύσεως, όπως οι φωνητικές και μορφολογικές, καταλαβαίνετε πόσο σκοτεινές είναι οι προοπτικές για τις σημασιολογικές μεταβολές. Σωστά διατυπώνετε την παρατήρηση ότι μια αλλαγή μπορεί να λιμνάζει επί μακρόν και αίφνης, κάποτε για λόγους εξωγλωσσικούς, να προωθηθεί στο προσκήνιο με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Είμαστε ευτυχείς αν κατορθώσουμε να εντοπίσουμε το πρῶτον κινοῦν και μερικά ίχνη τής διαδρομής του...
Σας ευχαριστώ θερμά για τις ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις σας.
Με χαροποιει η αναρτηση του σχολιου σας, και περισσοτερο απο την 'τροφη' που μου παρεχεται. Επιτρεψτε μου να αναφερθω, απο αυτον το χωρο, σε αυτα τα σημεια. Μου αρεσε η αναφορα στην σιγμοειδη καμπυλη που εισαγει εννοιες συναρτησης, και ειδικα μη-γραμμικης, που αυτη τη στιγμη μου φερνει στο μυαλο σκεψεις σχετικα με τον τροπο που αλλαγες, και ειδικα, για αυτην την περιπτωση, οι σημασιολογικες αλλαγες επιτελουνται. Θα κρατησω αυτη την παρατηρηση σαν σημειο αναφορας για περαιτερω σκεψεις.
Επισης η αναφορα στους εξωγλωσσικους λογους, που νομιζω οτι η επιδραση τους, χωρις να ειμαι ειδικος οπως εσεις, εχει μια καταλυτικη χροια, με σημασια κατα καποιο τροπο αντιστοιχη με την σημασια της καταλυσης στην χημεια. Που στην προκειμενη περιπτωση ειναι οι καινοτομιες που επιδρουν σαν καταλυτες.
Και το αλλο τελευταιο το 'πρῶτον κινοῦν', που το βρισκω τοσο ευστοχο που μονο απο εσας θα περιμενα να το αναφερεται. Μου προσδιοριζει με σαφηνεια το αντιστοιχο αγγλικο initial conditions, αντι το 'αρχικες συνθηκες' που μη-γραμμικες μεταβολες ειναι extremely sensitive, υπερευαισθητες.
Σας ευχαριστω ξανα. Φιλικα.
Δημοσίευση σχολίου